Traffic Chalan New Rule: देशातील रस्ते सुरक्षितता (Road Safety) वाढवण्यासाठी केंद्र सरकारने वाहतूक नियमांमध्ये (Traffic Rules) मोठे आणि कडक बदल केले आहेत. मोटर वाहन (सुधारणा) कायदा, २०१९ नुसार हे नियम आता अधिक कठोर झाले असून, १ ऑक्टोबर २०२५ पासून नियमांचे उल्लंघन करणाऱ्या वाहनधारकांना मोठा दंड (Challan) भरावा लागणार आहे.
रस्ते अपघात कमी करणे आणि वाहतूक नियमांचे गांभीर्य नागरिकांना समजावून सांगणे हा या कठोर नियमांमागील मुख्य उद्देश आहे. तुम्ही जर दुचाकी किंवा चारचाकी चालवत असाल, तर या नवीन आणि वाढलेल्या दंडाच्या रकमांविषयी माहिती असणे अत्यंत आवश्यक आहे.
वाहतूक नियमांचे उल्लंघन केल्यास वाढलेले दंड (नवीन नियम)
२०१९ पासून लागू झालेल्या सुधारित नियमांनुसार, वाहतुकीचे उल्लंघन केल्यास दंडाच्या रकमेत लक्षणीय वाढ करण्यात आली आहे. काही नियमांचे उल्लंघन केल्यास ₹२५,००० पर्यंत दंड लागू होऊ शकतो.
| नियमाचे उल्लंघन (Violation) | दंडाची रक्कम / शिक्षा (नवीन नियम) |
| विना परवाना (Driving License) वाहन चालवणे | ₹ ५,००० दंड |
| विना हेल्मेट वाहन चालवणे | ₹ १,००० दंड आणि ३ महिन्यांसाठी परवाना रद्द |
| सीट बेल्ट न लावणे (Seat Belt Violation) | ₹ १,००० दंड |
| दारू पिऊन गाडी चालवणे (Drunk Driving) | ₹ १०,००० पर्यंत दंड आणि/किंवा ६ महिन्यांपर्यंत तुरुंगवास |
| प्रदूषण नियंत्रण प्रमाणपत्र (PUC) नसणे | ₹ १०,००० पर्यंत दंड |
| अपात्र व्यक्तीद्वारे वाहन चालवणे (उदा. अल्पवयीन) | ₹ २५,००० पर्यंत दंड आणि ३ वर्षांपर्यंत तुरुंगवास (जुने नियम) |
टीप: विशेषतः विना हेल्मेट वाहन चालवल्यास केवळ दंडच नाही, तर तुमचा परवाना ३ महिन्यांसाठी रद्द केला जाईल.
डिजिटल ई-चलान प्रणाली: दंड भरण्याचे सोपे मार्ग
नवीन नियमांनुसार, दंड भरण्याची प्रक्रिया आता पूर्णपणे डिजिटल (Digital) झाली आहे, ज्यामुळे प्रक्रियेत जास्त पारदर्शकता आली आहे.
ई-चलान प्रणाली काय आहे?
- ई-चलान (e-Challan) ही एक डिजिटल प्रणाली आहे, ज्यात वाहतूक पोलीस इलेक्ट्रॉनिक उपकरणांचा वापर करून दंड जारी करतात. कागदी चलानची गरज यामुळे कमी झाली आहे.
- ई-चलान जारी झाल्यावर तुमच्या नोंदणीकृत मोबाईल नंबरवर त्वरित एसएमएस (SMS) द्वारे माहिती पाठवली जाते.
ई-चलान भरण्याचे सोपे पर्याय
तुम्हाला ई-चलान जारी झाल्यास, ते भरण्यासाठी खालील पर्याय उपलब्ध आहेत:
- ऑनलाईन पेमेंट (Online Payment): तुम्ही वाहतूक विभागाच्या अधिकृत वेबसाइटवर (उदा. Parivahan Seva) तुमचा वाहन क्रमांक आणि चलान क्रमांक टाकून दंड भरू शकता.
- डिजिटल पेमेंट ॲप्स (Digital Apps): Paytm किंवा Google Pay यांसारख्या लोकप्रिय ॲप्सवरही ई-चलान भरण्याचा पर्याय उपलब्ध असतो.
- पोलीस स्टेशन (Offline): ऑनलाइन पेमेंट करू शकत नसल्यास, तुमच्या जवळच्या वाहतूक पोलीस ठाण्यात (Traffic Police Station) जाऊनही तुम्ही दंड भरू शकता.
निष्कर्ष: रस्ते सुरक्षा अधिक प्रभावी करण्यासाठी हे नवीन नियम एक महत्त्वाचे पाऊल आहे. तुमच्या सुरक्षिततेसाठी आणि मोठा दंड टाळण्यासाठी, वाहन चालवताना सर्व नियमांचे काटेकोरपणे पालन करा आणि सुरक्षित राहा!