DA Hike: केंद्र सरकारच्या लाखो कर्मचाऱ्यांसाठी आणि पेन्शनधारकांसाठी एक अत्यंत आनंदाची बातमी समोर येत आहे. महागाई भत्ता (Dearness Allowance – DA) आणि महागाई मदत (Dearness Relief – DR) यामध्ये ४ टक्क्यांची मोठी वाढ होण्याची शक्यता आहे. ही वाढ जुलै २०२५ पासून लागू होण्याची शक्यता असून, यामुळे कर्मचाऱ्यांचा महागाई भत्ता (DA) ५५ टक्क्यांवरून थेट ५९ टक्क्यांपर्यंत पोहोचू शकतो!
ही वाढ निश्चित झाल्यावर, ऑगस्ट, सप्टेंबर किंवा ऑक्टोबरमध्ये सणासुदीच्या तोंडावर याची अधिकृत घोषणा होण्याची शक्यता वर्तवली जात आहे. मोदी सरकार केंद्रीय कर्मचाऱ्यांना ‘दिवाळी गिफ्ट’ देऊ शकते.
महागाई भत्त्यातील ४% वाढ कशी निश्चित झाली?
महागाई भत्ता (DA) किती वाढेल, हे निश्चित करण्यासाठी एक विशिष्ट सूत्र वापरले जाते. हा दर औद्योगिक कामगारांसाठी ऑल इंडिया कंन्झ्युम प्राईज इंडेक्स (AICPI-IW) च्या आकडेवारीवर अवलंबून असतो.
AICPI-IW निर्देशांकाची आकडेवारी:
- AICPI-IW इंडेक्स हा दर महिन्याला महागाईनुसार बदलतो.
- चढता क्रम: मार्च २०२५ मध्ये हा इंडेक्स १४३ होता, एप्रिल २०२५ मध्ये १४३.५ वर गेला आणि मे २०२५ मध्ये ०.५ टक्क्यांनी वाढून १४४ वर पोहोचला.
- सरासरीचा अंदाज: जर निर्देशांकातील हा वाढता कल कायम राहिला, तर AICPI-IW निर्देशांकाची १२ महिन्यांची सरासरी सुमारे १४४.१७ पर्यंत पोहोचण्याची शक्यता आहे.
- अपेक्षित दर: या सरासरीनुसार, सातव्या वेतन आयोगाच्या (7th Pay Commission) सूत्रानुसार महागाई भत्त्याचा दर ५८.८५ टक्क्यांपर्यंत पोहोचतो. अशा परिस्थितीत सरकार तो राउंड ऑफ करून ५९% पर्यंत वाढवण्याची शक्यता आहे.
महागाई भत्त्याच्या घोषणेची तारीख काय असेल?
महागाई भत्ता (DA) वर्षातून दोनदा (जानेवारी आणि जुलैमध्ये) सुधारित केला जातो. परंतु त्याची घोषणा सहसा काही महिन्यांनी उशिरा होते.
- लागू होण्याची तारीख: ही ४% वाढ जुलै २०२५ पासून लागू मानली जाईल.
- अधिकृत घोषणा: गेल्या काही वर्षांतील ट्रेंड पाहता, सरकार सणासुदीच्या काळात, म्हणजेच सप्टेंबर किंवा ऑक्टोबरमध्ये याची अधिकृत घोषणा करण्याची शक्यता आहे.
- ॲरिअर्स (Arrears): घोषणा उशिरा झाली तरी, कर्मचाऱ्यांना जुलैपासूनचा वाढीव फरक (DA Arrears) एकाच वेळी पगारासोबत किंवा नंतर मिळेल.
कर्मचाऱ्यांसाठी ही वाढ का आहे खास?
महागाई भत्त्यातील ही वाढ केंद्रीय कर्मचाऱ्यांसाठी अनेक दृष्टीने महत्त्वाची आहे:
- उत्पन्न वाढ: ५९% डीए झाल्यानंतर कर्मचाऱ्यांच्या मासिक वेतनात मोठी वाढ होईल.
- महागाईपासून दिलासा: महागाई (Inflation) वाढल्यामुळे होणारा खर्चाचा ताण या वाढीव डीएमुळे कमी होण्यास मदत मिळेल.
- सातव्या वेतन आयोगाची अंतिम वाढ: सध्या लागू असलेल्या सातव्या वेतन आयोगांतर्गत (जे ३१ डिसेंबर २०२५ रोजी समाप्त होत आहे), महागाई भत्त्यातील ही अंतिम वाढ असेल. यानंतर, कर्मचारी ८ व्या वेतन आयोगाची वाट पाहतील.
टीप: जरी सरकारने ८ वा वेतन आयोग स्थापन करण्याची घोषणा केली असली तरी, अद्याप त्याचे अध्यक्ष किंवा सदस्यांची नियुक्ती झालेली नाही. त्यामुळे, सध्या कर्मचाऱ्यांचे लक्ष या ४% डीए वाढीवरच केंद्रित आहे.