Ativrushti Nuksan Bharpai Yadi 2025: ऑगस्ट २०२५ मध्ये महाराष्ट्रातील अनेक जिल्ह्यांमध्ये झालेल्या मुसळधार पावसामुळे शेती आणि फळबागांचे मोठे नुकसान झाले आहे. नैसर्गिक आपत्तीमुळे संकटात सापडलेल्या शेतकऱ्यांसाठी राज्य सरकारने नुकसानीची भरपाई देण्यासाठी नवीन निकष (New Norms) जाहीर केले आहेत.
शेतकऱ्यांनी ३० सप्टेंबर २०२५ पर्यंत नुकसानीचे पंचनामे (Panchnama) पूर्ण करण्याचे निर्देश देण्यात आले आहेत. राष्ट्रीय नैसर्गिक आपत्ती धोरण (NDRF) आणि ३० सप्टेंबर २०२५ च्या शासन निर्णयानुसार (GR) ही मदत कशी दिली जाईल, याची सविस्तर माहिती खालीलप्रमाणे आहे.
पिकांच्या नुकसानीसाठी हेक्टरी मिळणारी मदत
शेतकऱ्यांनी लक्षात घ्यावे की, पूर्वी तीन हेक्टरपर्यंत नुकसान भरपाई मिळत असे, ती आता जास्तीत जास्त दोन हेक्टरपर्यंत मर्यादित करण्यात आली आहे.
| पिकाचा प्रकार | प्रति हेक्टर मिळणारी मदत | किमान मदतीची रक्कम |
| जिरायती (कोरडवाहू) शेती | ₹८,५०० | ₹१,००० |
| बागायत (सिंचनाखालील) शेती | ₹१७,००० | ₹२,००० |
| फळबागा (Fruit Crops) | ₹२२,५०० | ₹२,५०० |
जमिनीच्या विशेष नुकसानीसाठी मदत
पिकांव्यतिरिक्त, जमिनीचे मोठ्या प्रमाणावर नुकसान झाले असल्यास, खालील विशेष मदत दिली जाईल:
- गाळ किंवा वाळूचा थर (२-३ इंचाहून अधिक): प्रति हेक्टर ₹१८,००० (किमान ₹२,५००).
- दरड कोसळणे, जमीन खरडून जाणे किंवा नदीपात्र बदलल्यास: प्रति हेक्टर ₹४७,००० (किमान ₹५,०००).
मानवी हानी आणि घरगुती वस्तूंच्या नुकसानीची भरपाई
नैसर्गिक आपत्तीमुळे मानवी जीवन आणि मालमत्तेच्या नुकसानीसाठी देखील सरकारने मदत जाहीर केली आहे:
| नुकसानीचा प्रकार | मदतीची रक्कम | तपशील |
| मृत्यू | ₹४,००,००० | नैसर्गिक आपत्तीत मृत्यू झाल्यास नातेवाईकांना |
| अपंगत्व | ₹७४,००० ते ₹२,५०,००० | ४०% पेक्षा अधिक अपंगत्व आल्यास |
| जखमी व्यक्ती | ₹५,४०० ते ₹१६,००० | रुग्णालयात दाखल राहण्याच्या कालावधीनुसार |
| घरगुती वस्तू | ₹२,५०० (भांडी) + ₹२,५०० (कपडे) | घर दोन दिवसांपेक्षा जास्त पाण्याखाली राहिल्यास |
पशुधन आणि घरांच्या नुकसानीची भरपाई
| पशुधनाचा प्रकार | प्रति जनावर मिळणारी मदत | घराचे नुकसान | मदतीची रक्कम |
| मोठे पशुधन (गाय, म्हैस) | ₹३७,५०० | कच्चे घर | ₹१,२०,००० |
| ओढकाम करणारी जनावरे (बैल) | ₹३२,००० | पक्के घर | ₹१,३०,००० |
| लहान पशुधन (मेंढी, बकरी) | ₹४,००० | ||
| कुक्कुटपालन | प्रति कोंबडी ₹१०० |
शेतकऱ्यांसाठी आवाहन: ही सर्व मदतीचे निकष २७ मार्च २०२३ च्या GR नुसार निश्चित करण्यात आलेले आहेत. त्यामुळे, शेतकऱ्यांनी आपल्या नुकसानीचे पंचनामे वेळेत पूर्ण करून योग्य मदतीसाठी तयार राहावे आणि भरपाईची यादी जाहीर होताच त्यात आपले नाव तपासावे.